Sterilisatie van de hond (teef)

Melkkliertumoren bij de teef zijn vergelijkbaar met die bij de mens. We onderscheiden zowel goedaardige als kwaadaardige tumoren alleen heeft de teef wel wat meer melkklierpakketten! Onderzoek heeft uitgewezen dat 1 op de 4 niet gesteriliseerde teefjes melkkliertumoren krijgt. Om het risico van melkkliertumoren sterk te verminderen is het van belang dat de operatie op een jonge leeftijd plaats vindt. Bij operatie voor de 1e loopsheid is de kans minder dan 3%, bij sterilisatie na de 4e loopsheid maakt het geen verschil meer. Een tijdige sterilisatie is dus van belang om de kans op melkkliertumoren te verkleinen.
Melkkliertumoren spelen meestal een rol bij teven van middelbare leeftijd. Als de teef melkkliertumoren ontwikkeld heeft en deze moeten worden verwijderd dan is dit een behoorlijke ingreep. De verschillende melkklierpakketten van een teef staan door vele bloed- en lymfevaten uitgebreid met elkaar in verbinding. Dit betekent dat minimaal 2 melkklieren (“blok”) verwijderd dienen te worden. Zijn er meerdere knobbeltjes aanwezig dan kan het zelfs zo zijn dat er 5 pakketten aan één zijde verwijderd moeten worden en dan spreken we van een “lijst”. Dit zijn grote operaties met zeer veel hechtingen, onaangenaam voor de teef en de portemonnee van de eigenaar. Het is op zo’n moment echter wel een keuze voor het leven en als de teef verder nog gezond lijkt zeker de moeite waard en een juiste beslissing.

Ondanks dat het teefje bij de moderne vorm van de operatie gewoon haar complete baarmoeder behoudt is er door het wegnemen van de hormonale invloed van de eierstokken na de operatie geen kans meer op de ontwikkeling van een baarmoederontsteking. Een baarmoederontsteking is een zeer ernstige aandoening en niet zelden dreigt er levensgevaar, circa 25% van de niet gesteriliseerde teven krijgt deze aandoening en een spoedoperatie moet dan uitkomst bieden.
Vroeger werd tijdens de sterilisatie van de teef ook de baarmoeder weggenomen. Het is echter beter gebleken voor de teef om de baarmoeder niet te verwijderen. In tegenstelling tot de mens is de baarmoeder van de teef nauwelijks gevoelig voor (kwaadaardige) tumoren. Een ander voordeel van deze techniek is dat er minder littekenweefsel ontstaat in de buik na de operatie. Ook het huidwondje is minimaal en de dieren zijn snel weer fit.

In het oorspronkelijke roedelleven van de hond was de cyclus voor alle teven vrijwel gelijk. De niet gedekte teven werden schijndrachtig en begonnen te lacteren (melk geven) als andere teven in de roedel hun pups ter wereld brachten. Daarmee waren ze de ideale tante als de moeder afwezig was om te jagen of in het slechtste geval niet meer terug kwam van de jacht. Bij onze moderne huishond is deze functie verdwenen en geeft de schijndracht eigenlijk alleen maar complicaties voor de teef die toenemen bij het ouder worden. Gedragsveranderingen, melkgift en eventuele melkklierontsteking zijn dan het gevolg.

Uit onderzoek blijkt dat deze gering is en als het voorkomt dan zijn de gesteriliseerde teefjes meestal levendiger. Bij teefjes die al op jonge leeftijd dominante trekjes vertonen, moet wel er wel rekening mee gehouden worden dat de kans bestaat dat dit gedrag zelfs wat toeneemt en dan is een consequente eigenaar van groot belang voor een juiste opvoeding. Eventueel kan dan de begeleiding door een gedragsdeskundige overwogen worden. Sloomheid is vrijwel altijd het gevolg van overgewicht en niet van de sterilisatie en is dus zeker te voorkomen! Vachtstructuur Bij honden met een halflange (glanzende) vacht valt op, als ze gesteriliseerd zijn en ouder worden, dat de vacht meer gaat krullen en wat doffer wordt. Dit heeft overigens geen enkele negatieve invloed op de gezondheid van de teef, alleen wat op het uiterlijk. Het moge duidelijk zijn dat bij het ene ras deze gevolgen duidelijker tot uiting (kunnen) komen dan bij een ander ras.

Hier hebben we te maken met een vervelende aandoening. Gesteriliseerde teefjes hebben meer kans op incontinentie op oudere leeftijd dan de niet gesteriliseerde teefjes. Er zijn voldoende goede medicijnen om dit te behandelen maar het is wel een nadeel. Sommige rassen (Boxer, Grote Zwitserse Sennenhond) zijn hier meer dan gemiddeld gevoelig voor. Bij deze rassen is het verstandig om vooraf een goed oriënterend gesprek te hebben met de behandelend dierenarts waarbij de specifieke voor- en nadelen voor deze hond op een rijtje gezet kunnen worden. De verdenking bestaat dat het couperen van de staart, zoals dat bij meerdere rassen vroeger gebeurde, het ontstaan van incontinentie bevorderde. Het is nog niet helemaal duidelijk of we bij deze rassen nog steeds meer dan anders rekening moet houden met incontinentie.