Ziektebeelden kat

Vaccinaties tegen kattenziekte geven een goede bescherming en worden voor elke kat aangeraden vanwege de ernstige gevolgen van een infectie met kattenziekte. Pas als 70% van alle katten in een populatie gevaccineerd is, voorkomt dat uitbraken van het virus. Helaas is dit aantal nog lang niet bereikt. De vaccinaties zijn dus belangrijk voor de bescherming van de gezondheid van de eigen kat, maar ook van alle andere katten in Nederland. Ook voor katten die niet buiten komen wordt de vaccinatie geadviseerd, omdat het virus heel lang kan overleven op vele soorten materialen. Daardoor kan het gemakkelijk worden overdragen via de mens (schoenen, tassen, handen etc.) en eventueel andere huisdieren, die wel buiten komen. Op 8-9 weken leeftijd wordt de eerste vaccinatie gegeven en vervolgens na 3-4 weken herhaald. In sommige gevallen, bijvoorbeeld bij een hoog besmettingsrisico in asiels of juist bij het lang blijven bestaan van antistoffen uit de moedermelk (catteries), kan het nodig zijn om op 16-20 weken leeftijd nogmaals te vaccineren. Eén jaar na de eerste vaccinatie behoren alle katten een boostervaccinatie te ontvangen en deze moet vervolgens met een interval van 2-3 jaar worden herhaald. Juist ook bij katten met chronische ziekten als bijvoorbeeld suikerziekte, nierproblemen of te hardwerkende schildklier wordt de vaccinatie geadviseerd.

Niesziekte is de bekendste en meest voorkomende ziekte bij de kat, welke ook wel aangeduid wordt als de ‘kattengriep’. Het is eigenlijk niet één ziekte, maar een verzamelnaam van verkoudheidsymptomen veroorzaakt door verschillende soorten ziekteverwekkers, namelijk 2 soorten virussen (het Herpes- en Calicivirus), de bacterie Bordetella Bronchoseptica en Chlamydia. Deze verwekkers kunnen apart, maar ook allemaal in combinatie een infectie veroorzaken. De infectie wordt overgedragen doordat katten in aanraking komen met besmet speeksel, oog- of neusuitvloeiing van een andere kat, bijvoorbeeld met één van de kleine druppeltjes die ontstaan bij het niezen.

Bij de algemene symptomen van niesziekte horen oogontsteking, niezen, koorts en lusteloosheid. Maar bij ernstige vormen kan er ook niet eten, zweren op de tong en in de keel, kwijlen en hoesten optreden. Vooral jonge kittens kunnen zeer ernstig ziek worden en ook blijvende schade aan de ogen en de luchtwegen oplopen. Na een doorstane infectie kunnen chronische oogontstekingen, neusholteveranderingen en tandvleesproblemen ontstaan, waardoor de kat zijn of haar gehele leven last heeft van vieze ogen, snot uit de neus en ontstoken tandvlees. Het laatste is nog niet wetenschappelijk aangetoond, maar er zijn veel aanwijzingen dat het niesziektevirus chronische ontsteking in de bek kan veroorzaken.

De chlamydia en de bacterie veroorzaken geen chronische ontstekingen en kunnen in principe goed worden behandeld met antibiotica. Beide virussen zijn echter minder goed te behandelen. Om onze katten toch te beschermen, bestaan er vaccinaties tegen de virussen die niesziekte veroorzaken. Omdat deze virussen van uiterlijk veranderen, kunnen de vaccinaties de kat niet voor 100% beschermen tegen infectie. Wel zorgen de vaccinaties er voor dat ze niet ziek worden en hooguit wat milde verschijnselen ontwikkelen na infectie.

Diabetes mellitus (suikerziekte) is een aandoening waarbij er problemen zijn met het reguleren van het suikergehalte in het bloed. Suiker (glucose) doet dienst als energiebron voor het lichaam en is onder andere afkomstig uit de koolhydraten uit de voeding. Glucose heeft een hormoon insuline nodig om in de lichaamscellen te komen.

Suikerziekte wordt, ook onder katten, een welvaartsziekte genoemd. Het komt voornamelijk voor bij inactieve katten met overgewicht. Bij deze katten is er sprake van een verminderde gevoeligheid voor insuline, waardoor het glucosegehalte in het bloed te hoog blijft en juist in de lichaamscellen te laag.

De eosinofiele granulocyt is een witte bloedcel en heeft een taak in het afweersysteem van de kat. Normaal gesproken reageert de cel wanneer er lichaamsvreemde cellen het lichaam binnendringen, het zal proberen de indringer te doden door blaasjes met afweerstoffen los te laten.

In het geval van het eosinofiel granuloom complex blijven de cellen langer dan noodzakelijk in de huid aanwezig en laten ze de afweerstoffen los zonder dat er lichaamsvreemde cellen aanwezig zijn. Er zijn 3 verschillende uitingsvorming van hetzelfde ziektebeeld, ze kunnen los van elkaar voorkomen of tegelijkertijd tot uiting komen:

• Eosinofiel granuloom
• Eosinofiele plaque
• Eosinofiele ulcus (zweer)
• Het eosinofiel granuloom
Een granuloom heeft de vorm van een bult en komt meer boven het huidoppervlak uit. Ze kunnen ook achterop de tong gevonden worden.

De eosinofiele plaqueis een grote wat vochtige, kaal gelikte en ontstoken platte plek op de huid. Ze worden meestal gevonden aan de onderzijde van de buik en in de liezen. Katten likken hier vaak constant aan.

Het eosinofiele ulcus zien we vooral in de bek en aan de bovenlip van de kat. Er kunnen grote zweren ontstaan waarbij het lijkt of er een groot stuk van de liphuid ontbreekt. De pijnlijkheid valt meestal mee, hoe chronischer het wordt, hoe meer de pijn toeneemt. Deze zweren kunnen tot ver op het verhemelte doorlopen. Soms zitten ze meer achterin de bek.

De meest voorkomende hartziekte bij de kat is Hypertrofische Cardio Myopathie (afgekort HCM). Letterlijk vertaald betekent dit ‘te dikke hartspierziekte’.

Deze aandoening kan worden aangetroffen bij alle katten, ongeacht de leeftijd en het ras. De ziekte is echter erfelijk en daarom komt deze bij sommige rassen en stamboomlijnen nog meer voor, wanneer er met een dier dat lijdt aan HCM gefokt is. Voorbeelden van rassen die meer aangedaan zijn, zijn de Maine Coon, de Britse korthaar en de Ragdoll.

Bij HCM zijn de spieren van de wand van de linker hartkamer in dikte toegenomen. Hierdoor kan deze hartkamer zich minder efficiënt vullen en wordt de inhoud kleiner, waardoor als het hart samentrekt er per pompslag minder bloed kan worden rond gepompt. Door deze veranderingen ontstaat er een hogere druk in de linker boezem en kan deze sterk vergroten. Al deze ontwikkelingen geven een verhoogde kans op bloedstolsels, die in de bloedbaan terecht komen (medische term: trombose). En ook kan er vocht ophopen in de longen en borstkas.